Ανάμεσα στις “συνηθισμένες” ημέρες του έτους, στις οποίες ο σημερινός άνθρωπος δεν δίνει την δέουσα σημασία, θεωρώντας τες μέρος της ρουτίνας της καθημερινότητος, υπάρχουν ορισμένες ιδιαίτερες ημέρες, όπως η σημερινή, που λόγω της κοσμικής τους σημασίας, σηματοδοτούν αφενός αστρονομικά γεγονότα, ταυτόχρονα όμως οδηγούν σε εσωτερική ανάταση, την οποία ορισμένοι μόνο έχουν την ικανότητα να συναισθάνονται.Μπορεί λοιπόν για τις σημερινές κοινωνίες,όπως έχουν διαμορφωθεί, η 21η Δεκεμβρίου,φαινομενικά να μη συμβολίζει τίποτε, στην Ευρώπη όμως των μεγάλων πολιτισμών,των εθνών και των ανθρώπων, στις εποχές των πολεμιστών και των φιλοσόφων, καθώς και στην Ευρώπη που εμείς οραματιζόμαστε, η 21η Δεκεμβρίου δεν είναι μία καθημερινή μέρα, αλλά μία γιορτή με τεράστια σημασία.
Η σημερινή λοιπόν ημέρα ονομάζεται «χειμερινό ηλιοστάσιο» ή «ηλιοτρόπιο». Πρόκειται για την ημέρα με την μικρότερη διάρκεια ηλιοφάνειας κατά την διάρκεια του έτους, αφού αυτή την περίοδο, το άκρο του άξονα της γης έχει την μεγαλύτερη απόσταση από τον ήλιο. Όσο ο Ήλιος (φαινομενικώς) πλησιάζει στο νοτιότερο ή βορειότερο σημείο της κινήσεώς του, για το χειμερινό και θερινό ηλιοστάσιο αντίστοιχα, τόσο η κίνησή του φαίνεται να επιβραδύνεται, ώσπου φτάνει στο χαμηλότερο ή υψηλότερο σημείο ηλιοφάνειας και η κίνησή του μηδενίζεται. Μένει στο ίδιο χαμηλότερο εν προκειμένω σημείο του ορίζοντα για λίγες ημέρες και μετά η κίνησή του αντιστρέφεται, οδηγώντας έτσι σε περισσότερη καθημερινά ηλιοφάνεια, στην ανάκαμψη της θερμοκρασίας και ακολούθως ολόκληρης της φύσεως.
Αυτό ακριβώς το φαινόμενο, θέλησαν να αναπαραστήσουν οι πρόγονοί μας, δημιουργώντας τον μύθο της Δήμητρας και της κόρης, η οποία απήχθη από τον Άδη και ώντας θλιμμένη η μητέρα της, άφησε άκαρπη την φύση. Την ίδια στιγμή του χρόνου όμως, ο Απόλλων έχει αναχωρήσει από τον ελλαδικό χώρο για να μεταβεί στην Υπερβορεία και να περάσει το χειμώνα μαζί με τον εκεί μυθικό λαό, γεγονός που αν μη τι άλλο, υποδηλώνει τον τρόπο με τον οποίο οι λαοί της Ευρώπης μοιράζονται κοινούς μύθους και βιώματα.
Η μικρότερη ηλιοφάνεια λοιπόν, φαίνεται πως συνεπήρε τους περισσότερους λαούς της πολυθεϊστικής Ευρώπης αφήνοντας την φαντασία τους να ταξιδέψει στους σκοτεινούς διαδρόμους της μεγαλύτερης νύχτας του χρόνου, εκεί όπου μυθικά πλάσματα πολεμούν για την καταστροφή του δέντρου της ζωής, όπου οι δυνάμεις της φύσεως, του σκότους και του φωτός βρίσκονται σε μία αέναη μάχη.
Έτσι λοιπόν, στην βόρεια ή νορδική μυθολογία, παρουσιάζεται στην μέση του Άασγκαρντ,της κατοικίας των Θεών το Yggdrasil, το δέντρο της ζωής, το αιώνιο δέντρο του οποίου τα κλαδιά απλώνονται στους εννέα κόσμους της δημιουργίας και πιο μακριά από τους ουρανούς. Δίπλα στην μεγαλύτερη ρίζα του Yggdrasil ήταν το πηγάδι urd, όπου λάμβαναν μέρος οι συναντήσεις των Θεών. Στα κλαδιά του δέντρου αυτού ζούσε ένας αετός ενώ στις ρίζες του ένας δράκος. Ο δράκος και ο αετός ήταν τρομεροί εχθροί και στ’ αλήθεια περιφρονούσαν ο ένας τον άλλο. Ένας σκίουρος, ο Ratatosk ζούσε επίσης στον κορμό του δέντρου και περνούσε ένα μεγαλο μέρος της ζωής του τρέχοντας επάνω και κάτω. Έκανε οτι ήταν δυνατόν για να κρατήσει ζωντανό το μίσος ανάμεσα στον αετό και τον δράκο. Ανέβαινε στην κορυφή για να ενημερώσει τον αετό για τις κινήσεις του δράκου και αμέσως μετά κατέβαινε στις ρίζες, για να του μεταφέρει τα τελευταία σχόλια του αετού για την κάθε του πράξη.
Στο δέντρο επίσης πήγαιναν κάθε ημέρα οι τρεις Θεές της μοίρας, Norns ή Νόρνες, αυτές που στην Ελληνική μυθολογία, θα αναφέραμε ως τις τρεις Μοίρες. Οι Norns λοιπόν, κάθε πρωί ξεκινούσαν την ημέρα τους τοποθετώντας στην κορυφή του Yggdrasil, έναν κόκορα ο οποίος ξυπνούσε τους Θεούς και τους ανθρώπους. Οι ίδιες κάθε πρωί, έπαιρναν νερό από το πηγάδι του urd και πότιζαν το δέντρο, διασφαλίζοντας έτσι την ζωή σε όλη τη δημιουργία. Το δέντρο όμως, ως σύμβολο της δημιουργίας, φαίνεται να εμφανίζεται και στον Ελλαδικό χώρο, αφού αρχαία καταγωγή δείχνει πως έχει και ο μύθος των λεγομένων «καλικαντζάρων», οι οποίοι ξεπηδούν στην επιφάνεια της γης, στην ίδια εποχή του χρόνου, στις 25 Δεκεμβρίου δηλαδή, με σκοπό να πειράξουν τους ανθρώπους και να τους ανακατέψουν τα σπίτια.
Η ομοιότητα των δύο αυτών μύθων, γίνεται εμφανής, όταν γίνεται γνωστός και ο λόγος υπάρξεως των καλικαντζάρων, ο οποίος δεν είναι άλλος, παρά να κόψουν το δέντρο της ζωής. Οι τελευταίοι λοιπόν, ζούν στα έγκατα της γης, προσπαθώντας όλον τον χρόνο με τα πριόνια τους, να κόψουν τον στύλο που κρατά την γη, ο οποίος όμως είναι πολύ χοντρός, γι’ αυτό και χρειάζεται μακροχρόνια προσπάθεια. Όταν το έχουν σχεδόν καταφέρει, ανεβαίνουν στην επιφάνεια της γης, βγαίνοντας τις νύχτες αφού φοβούνται το φως της μέρας,με σκοπό να πειράξουν τους ανθρώπους και να κάνουν κάθε είδους αταξία.Η αρχή των μύθων που είναι σχετικοί με τους καλικαντζάρους, βρίσκεται στην αρχαιότητα, αφού υπήρχε η αντίστοιχη πίστη πως οι ψυχές, έβρισκαν τις πύλες του Άδη ανοιχτές και ανέβαιναν στον επάνω κόσμο χωρίς περιορισμούς.
Ο μύθος των χθονίων αυτών πλασμάτων, τελειώνει άδοξα, αφού, έχοντας μείνει στην επιφάνεια της γης αρκετό διάστημα, μέχρι δηλαδή ο Ήλιος να ξεκινήσει μία αντίστροφη πορεία, μία πορεία στην οποία κάθε μέρα η διαδρομή του είναι μεγαλύτερη στον ουρανό, το δέντρο που κρατά τη γη λοιπόν, έχει πάλι θρέψει και μπορεί για άλλον έναν χρόνο να διατηρήσει την ζωή. Επίσης, το δέντρο της ζωής, διατηρήθηκε ακόμη και σήμερα, κρύβοντας μέσα του το μυστικό αυτού του ηλιακού κύκλου, έτσι διαμορφωμένο διαφορετικά μεν, σχεδόν όλος ο δυτικός κόσμος, εορτάζει τα «χριστούγεννα» στολίζοντας το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Έξακολουθώντας να είναι ένα κωνοφόρο συνήθως έλατο, αφού αυτά τα δέντρα στη νορδική μυθολογία πιστεύεται πως έφεραν μέσα τους πνεύματα, ικανά να απωθήσουν το κρύο και τις κακουχίες του χειμώνα, γι’αυτό και μπορούσαν να διατηρήσουν τα φύλλα και τα κλαδιά τους άθικτα. Ως εκ τούτου οι λαοί αυτοί έφτιαχναν στεφάνια ή έπαιρναν απλώς τα κλαδιά αυτών των δέντρων και με αυτά στόλιζαν τα σπίτια τους, αφήνοντας έτσι τις δυσκολίες του χειμώνα απ’έξω.
Ο φαινομενικός όμως θάνατος και ανάσταση του Ηλίου, ως καιρικό φαινόμενο δεν άφησε αδιάφορους ακόμη και τους πρώτους εκχριστιανιστές βαρβάρους, αλλά και όλες σχεδόν τις μονοθεϊστικές θρησκείες. Αφού στάθηκε αδύνατο να εκριζώσουν από τους γηγενείς πληθυσμούς την κεντρική λατρεία προς τον Ήλιο, φρόντισαν να την ενσωματώσουν στο εκάστοτε θρησκευτικό σύστημα, αφού βλέπουμε το ίδιο μοτίβο σχεδόν σε όλες τις θρησκείες.
Το κεντρικό πρόσωπο (ουσιαστικώς ο Ήλιος) περνά τις τρεις φάσεις (κινήσεις του Ηλίου). Λάμψη-Κάθοδος/θάνατος-Ανάταση ή ανάσταση. Αυτές οι τρεις φάσεις του κύκλου του Ηλίου, αλλά και της ζωής του ανθρώπου, επιβεβαιώνοντας το Ερμητικό ρητό «όπως επάνω, έτσι και κάτω», ενέπνευσαν και εμπνέουν ακόμη και σήμερα ανθρώπους μεμονομένα, αλλά και ομάδες,ίσως και ολόκληρους λαούς να δημιουργήσουν μύθους, νέες ιστορίες, αλλά και παραμύθια ακόμη, που θα εξιστορούνται από τους παλαιούς στους νεότερους,περνώντας στις νεότερες γενιές το αέναο μήνυμα της σημερινής ημέρας.
Έτσι, αρμόζει άριστα στην περίσταση, κλείνοντας να αναφέρουμε έναν στίχο, ο οποίος περικλείει μέσα του όλο το νόημα της ημέρας τούτης, μετουσιώνοντας σε λέξεις ένα κοσμικό γεγονός:
“Κι αν όλα συντρίμια θα γίνουν, εμείς προχωρούμε εμπρός! Απόψε η νύχτα σφαδάζει,γιατί αύριο τη σβίη το Φως!”