6ον ἔνθεμα τῆς σειρᾶς ἀφιερωμάτων στὴν ἀθάνατη Ἐθνεγερσίαν τῶν Ἑλλήνων κατὰ τοῦ ἀλλοφύλου ζυγοῦ ἐπὶ τῇ ἐπετείῳ διακοσίων ἐτῶν.
Συνεχίζοντας τὴν ἀναφορά μας στὸ μεγάλο κέντρο τοῦ Κλεφταρματολισμοῦ, τὰ Ἄγραφα, προβάλλουμε σήμερα τὸ γνωστὸ αὐτὸ ἆσμα, ποὺ οἱ περισσότεροι ἔχουν ἀκούσει ὡς ποίημα: Ὅμως εἶναι ἀκόμη ὣς τὶς ἡμέρες μας ζωντανὰ παραδεδομένο – ποῦ ἀλλοῦ, στὰ Ἄγραφα, καὶ δὴ στὸ πολύμουσο χωριὸ Ἀηδονοχῶρι Ἀγράφων (νομοῦ Καρδίτσης).
Τὸ Ἀηδονοχῶρι, Φωτιάνα κατὰ τὴν παλαιὰν ὀνομασίαν, εἶναι σφηνωμένο σὲ μιὰν ἀπόκρημνη φάραγγα καὶ περιζωσμένο ἀπὸ ἐλατοδάση κυρίως, παρὰ τὶς πυρκαϊὲς ποὺ τὰ ἐμείωσαν – ἀφ᾿ ἑνὸς κατὰ τὸν συμμοριτοπόλεμο, ἀφ᾿ ἑτέρου τὸ 1999. Εὑρίσκεται πλησίον τῆς κορυφῆς “Βουλγάρα” καὶ τῆς τοποθεσίας “Βουλγαρομνήματα”, ὅπου ὁ Νικηφόρος Οὐρανὸς συνέθλιψε (ὅπως καὶ ἡ ὀνομασία μαρτυρεῖ) τὰ τελευταῖα ὑπολείμματα εἰσβολέων Βουλγάρων. Πρὸς νότον ὁ δρόμος, περνώντας ἀπὸ τὸ ξέφωτο Ζαχαράκι, ὁδηγεῖ πρὸς τὴν Ρεντίνα καί, συνεχίζοντας, στὰ Φουρνά, Κλειτσὸ Εὐρυτανίας κ.λπ.
Παραθέτουμε φωτογραφίες ἀπὸ τὴν καταγραφὴ τοῦ τραγουδιοῦ ὑπὸ τῶν “Ἐκλογῶν” τοῦ Νικολάου Πολίτου.
Ἡ ἀρχικὴ παραπομπὴ ἐκτελέσεως τραγουδιοῦ προέρχεται ἐκ τῆς πρώτης ἐκ τῶν δύο ἐκπομπῶν ποὺ ἀφιέρωσε στὸ Ἀηδονοχῶρι ὁ ἐκλεκτὸς λαογράφος Παναγιώτης Μυλωνᾶς, καὶ ἡ ὁποία σχεδὸν πλήρης εὑρίσκεται ἐδῶ.
Παραθέτουμε καὶ μίαν παλαιοτέραν καταγραφήν, τοῦ 1997, ὅπου ἡ αὐθεντικότης εἶναι ἐμφανέστατα πολὺ ἰσχυροτέρα ἐκείνης ποὺ βλέπουμε στὶς ἐκπομπὲς τοῦ Π. Μυλωνᾶ μίαν δεκαετίαν βραδύτερον – τοῦθ᾿ ὅπερ καὶ καταδεικνύει τὴν ταχεῖαν ἀποσύνθεσιν τῆς ὀργανικῆς, ἁπτῆς καὶ ζώσης Παραδόσεως καὶ Ἑλληνικότητος… Ἄλλως τε εἰς ἐκείνην οἱ πλεῖστοι τῶν μετεχόντων ἦσαν κάτοικοι τοῦ Ἀηδονοχωρίου, εἰς τὴν δευτέραν ὅμως (ἐπίσης σπουδαίαν!) πλεῖστοι τῶν μετεχόντων εἶναι ἀπόδημοι Ἀηδονοχωρῖται – ὄχι ὅμως οἱ τραγουδισταί, καὶ ἐκ τῶν ὀργανοπαικτῶν ἐντόπιος (τῆς περιοχῆς – ἀπὸ τὸ Θραψίμι) εἶναι μόνον ὁ βιολιστής, μὲ τὸ χαρακτηριστικὸν τοπικὸν Ἀγραφιώτικον μουσικὸν ἠχόχρωμα.
