7ον ἔνθεμα τῆς σειρᾶς ἀφιερωμάτων στὴν ἀθάνατη Ἐθνεγερσίαν τῶν Ἑλλήνων κατὰ τοῦ ἀλλοφύλου ζυγοῦ ἐπὶ τῇ ἐπετείῳ διακοσίων ἐτῶν
Ἡ θυσία τῶν Μποτσαραίων καὶ ἡ ἡρωικὴ μορφὴ τῆς Λένης τοῦ Μπότσαρη
Ἱστορικό, καθιστικό τραγοῦδι τῆς Ἠπείρου, ποὺ ἀναφέρεται στὴν ἡρωικὴ μορφὴ τῆς Λένης τοῦ Μπότσαρη καὶ στὸ τραγικό της τέλος.
▶Στὴν Μονὴ Σέλτσου τὴν 21η Ἀπρίλη τοῦ 1804, μετὰ ἀπὸ τρίμηνη πολιορκία, 3.000 Τουρκαλβανοὶ καὶ ἄλλοι 1.200 ἐφεδρικοὶ Ἀλβανοὶ ἐξουδετέρωσαν τὴν ἀπέλπιδα ἀντίστασι τῶν Μποτσαραίων φυγάδων στὸν πύργο «Προφήτης Ἠλίας» ᾿πάνω ἀπὸ τὴν Μονή Σέλτσου καὶ εἰσέβαλαν στὸν χῶρο τοῦ μοναστηριοῦ.
Στὴν ἄνιση τελικὴ μάχη ποὺ ἐπηκολούθησε καὶ μὲ τὴν προσδρομὴν ἀκόμη καὶ ἄλλων Τουρκαλβανῶν πολλοὶ Σουλιῶτες σκοτώθηκαν, κάποιοι αἰχμαλωτίσθησαν – ὅπως ὁ Νότης Μπότσαρης, ἡ γυναῖκά του Χριστίνα καὶ τὰ παιδιὰ τοῦ Κίτσου Μπότσαρη Κώστας, Δέσποινα καὶ Ἀγγελική – ἄλλοι δέ, κυρίως γυναικόπαιδα, γιὰ νὰ μὴ πέσουν στὰ χέρια τῶν ἐχθρῶν ᾿γκρεμίστηκαν σὲ βάραθρο 300 μέτρων, ἀφήνοντας τὰ κορμιά τους στὸν Ἀσπροπόταμο (Ἀχελῶο) καὶ ἀναδεικνύοντας ἔτσι τὸ μοναστῆρι τοῦ Σέλτσου σὲ νέο Ζάλογγο.
🔹 Ἀνάμεσα σ᾿ αὐτοὺς ποὺ προτίμησαν τὴν θυσία παρὰ νὰ αἰχμαλωτισθοῦν ἀπὸ τοὺς ἐχθροὺς ἦταν καὶ ἡ πεντάμορφη 19χρονη Λένη Μπότσαρη, κόρη τοῦ Κίτσου (μερικοὶ ὑποστηρίζουν πὼς πρόκειται γιὰ τὴν 21χρονη Ἑλένη Μπότσαρη, θυγατέρα τοῦ Νότη καὶ ἀνηψιὰ τοῦ Κίτσου Μπότσαρη), γιὰ τὸν ἡρωισμὸ καὶ τὴν αὐτοθυσία τῆς ὁποίας γράφτηκαν πολλὰ δημοτικὰ τραγούδια.
🔹 Τὸ σημεῖο ὅπου ᾿πήδησε ἡ Λένη Μπότσαρη στὸν Ἀχελῶο ἔμεινε στὴν ἱστορία ὡς «τὸ πήδημα τῆς καπετάνισσας».
Ὁ Κίτσος Μπότσαρης μὲ τὸν 14χρονο γιό του, τὸν μετέπειτα θρυλικὸ Μᾶρκο Μπότσαρη πολεμώντας κατέφυγαν καὶ κρύφτηκαν σὲ μιὰ σπηλιά, γνωστὴν στὴν περιοχὴ ὡς «Σπηλιὰ τοῦ Κίτσου Μπότσαρη», καὶ μετὰ ἀπὸ πολλὲς περιπέτειες ἔφθασαν στὴν Πάργα, ὅπου ἤδη εἶχαν καταφύγει καὶ πολλοὶ ἄλλοι Σουλιῶτες.
🔹 Ὁ τελικὸς ἀπολογισμὸς ἀπὸ τὴν μάχη τοῦ Σέλτσου καὶ τὸν χαλασμὸ τῶν Μποτσαραίων ἐσήμαινε τὴν διάσωσι μόλις 80 Σουλιωτῶν, ἀπὸ τοὺς ὁποίους οἱ 65 – κατ᾿ ἄλλες μαρτυρίες 54 – πέρασαν τὸν Ἀχελῶο σὲ διάφορα σημεῖα καὶ κατέφυγαν στ᾿ Ἄγραφα.
Μὲ τὴν ἡρωικὴ ἀπόληξι στὸ Σέλτσο κλείνει μία τριλογία θυσιῶν (Ζάλογγο – Ρηνιάσσα – Σέλτσο) τῶν φυγάδων Σουλιωτῶν μακριὰ ἀπὸ τὸ Κακοσοῦλι, ποὺ διεδραματίσθησαν μετὰ τὴν συνθηκολόγηση τοῦ 1803 ποὺ σημάδεψε τὴν παράδοσι τοῦ Σουλίου στὸν Ἀλήπασα.
Ἡ ἀνυπέρβλητη κλασσικὴ ἐκτέλεσις ἀπὸ τὸ δίδυμο Δημήτρη Βάγια καὶ Βασίλη Μπατζῆ ἐδῶ.
Ἐξ ἴσου ποιοτικὴ ἐκτέλεσις ὑπὸ τοῦ Ἀλ. Κιτσάκη καὶ ὅπου στὸ βίντεο παρέχονται καὶ ἐπιπρόσθετες ἐνδιαφέρουσες ἱστορικὲς λεπτομέρειες βρίσκεται ἐδῶ.
Ἐν τέλει παραθέτουμε μιὰν ἀληθῶς ἀνατριχιαστικὴν ἐκτέλεσιν ἑνὸς ἀπὸ τὰ πολλὰ τραγούδια, ἑνὸς πολυφωνικοῦ Βορείου Ἠπείρου, γιὰ τὸν Μᾶρκο Μπότσαρη῾ τὰ λόγια:
Ένα πουλί θαλασσινό, καημένε Μάρκο Μπότσαρη
γιε μ’ κι ένα πουλί βουνίσιο, Μάρκο Μπότσαρη Σουλιώτη
Πέτρα την πέτρα περπατούν, καημένε Μάρκο Μπότσαρη
γιε μ’ κλαδάκι σε κλαδάκι, Μάρκο Μπότσαρη Σουλιώτη
Να βρουν του Μάρκου την οπλή, καημένε Μάρκο Μπότσαρη
γιε μ’ του Μάρκου το λημέρι, Μάρκο Μπότσαρη Σουλιώτη
Το Μάρκο τον σκοτώσανε, καημένε Μάρκο Μπότσαρη
γιε μ’ ψηλά στο Καρπενήσι, Μάρκο Μπότσαρη Σουλιώτη
Αφήνω γεια ψηλά βουνά, καημένε Μάρκο Μπότσαρη
γιε μ’ και σʼ όλα τα λημέρια, Μάρκο Μπότσαρη Σουλιώτη
Αφήνω διάτα στα παιδιά, καημένε Μάρκο Μπότσαρη
γιε μ’ σʼ όλα τα παλικάρια, Μάρκο Μπότσαρη Σουλιώτη
Να πολεμήσουν την Τουρκιά, καημένε Μάρκο Μπότσαρη
γιε μ’ και τους κοτζαμπασήδες, Μάρκο Μπότσαρη Σουλιώτη
