Ἐμπεριστατωμένη καὶ διαφωτιστικὴ ἱστορικὴ ἀνάλυσις περὶ “ντοπιομακεδονικῆς γλώσσης” ὑπὸ τοῦ Δημ. Εὐαγγελίδη στὰ “Ἐθνολογικά”!
Το αμπετσεντάρ και η μυθολογία του…
Δημήτρης Ε. Ευαγγελίδης
Στην διάρκεια του 18ου αιώνα στον γεωγραφικό χώρο του Βιλαετίου Θεσσαλονίκης και στο νοτιότερο τμήμα του Βιλαετίου Μοναστηρίου, υπήρξε ανάγκη στενότερης επικοινωνίας μεταξύ αλλόγλωσσων πληθυσμών με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα σλαβογενές προφορικό ιδίωμα, με ρίζες σε δυτική βουλγαρική διάλεκτο, στην οποία επήλθαν σημαντικές γραμματικές και φωνητικές αλλαγές (απλοποιήσεις), ενώ προστέθηκε ένα πλήθος ελληνικών, τουρκικών, βλάχικων και αρβανίτικων λέξεων. Προέκυψε έτσι ένα γλωσσικό μέσο επικοινωνίας που κατατάσσεται γλωσσολογικά στην κατηγορία των βοηθητικών γλωσσών πίτζιν(pidgin). Το ιδίωμα αυτό (εντόπια ή εντόπικα όπως το αποκαλούν οι ομιλητές του) προφανώς δεν ταυτίζεται με την βουλγαρική γλώσσα και αυτός ήταν ο λόγος που αναφερόταν από τρίτους (λογοτέχνες, διπλωμάτες κλπ) ως «μακεδονική γλώσσα» με την έννοια ότι μιλιόταν στην Μακεδονία. Από το γεγονός αυτό μέχρι το σημείο ορισμένοι σκοπιανολάγνοι να ισχυρίζονται ότι αυτό αποτελεί απόδειξη ότι η Ελλάδα δεχόταν από παλιά την ύπαρξη σκοπιανής («μακεδονικής») γλώσσας αποτελεί ουρανομήκη ανοησία και φτηνή δικαιολογία αρρωστημένων εγκεφάλων.
Το κρίσιμο στοιχείο που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής εντοπίζεται στο θέμα της εθνοτικής κατάταξης αυτών των αλλόφωνων πληθυσμών λόγω εσφαλμένης προσέγγισης, που ταυτίζει την γλώσσα με την συνείδηση και χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν, αλλά και σήμερα σκοπίμως. Πρέπει να καταστεί απολύτως σαφές ότι οποιαδήποτε σύνδεση μεταξύ ομιλουμένης γλώσσας και εθνοτικού προσδιορισμού πρέπει να αποφευχθεί, όπως μας διδάσκει η διεθνής επιστημονική εμπειρία.