Ἡ μάχη τοῦ Σαρανταπόρου (9 – 10 Ὀκτωβρίου 1912)
τοῦ Γεωργίου Νίκα, Ἀνχου(ΤΘ-ΕΥ), ΓΕΣ/Δ4 ΔΙΣ)/Τμηματάρχου Προφορικῆς Ἱστορίας
Οι βαλκανικοί πόλεμοι του 1912 – 1913 ήταν ένα καθοριστικότατο γεγονός για την νεοελληνική ιστορία και κοινωνία. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις, παρόλο που ήταν πολύμηνες (Οκτώβριος 1912 – Ιούλιος 1913), ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένες για τους Έλληνες. Ο Ελληνικός Στρατός έχοντας πλήρως μετασχηματιστεί επιχειρησιακά (σε σχέση με το 1897), κυριάρχησε στο επιχειρησιακό πεδίο και δημιούργησε τετελεσμένα επί του εδάφους.
Οι στρατιωτικές επιτυχίες στη συνέχεια κεφαλαιοποιήθηκαν στο διπλωματικό πεδίο από την ελληνική κυβέρνηση, με αποτέλεσμα την εδαφική επέκταση της χώρας και την αναβάθμιση της γεωπολιτικής της σημασίας (σε σχέση με το παρελθόν).
Η μάχη του Σαρανταπόρου ήταν ίσως η πιο καθοριστική μάχη για την εξέλιξη της στρατιωτικής συγκρούσεως στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, καθώς εκεί όλη η πολεμική προετοιμασία της ειρηνικής περιόδου θα αξιολογούνταν επιχειρησιακά υπό πραγματικές συνθήκες.